Poliqrafiya (poligrafiya) sənayesi çap məhsullarının hazırlanması, yəni kitablar, jurnallar, qəzetlər, broşüralar, vizit kartları və digər çap materiallarının istehsalı ilə məşğul olan sahədir. Poliqrafiya müxtəlif mərhələlərdən ibarətdir və bu mərhələlərdən hər biri çap məhsulunun keyfiyyətinə və son nəticəsinə təsir edir.
Poliqrafiyanın əsas mərhələləri:
Layihələndirmə və dizayn: Bu mərhələdə çap məhsulunun görünüşü və dizaynı yaradılır. Qrafika, mətn və digər vizual elementlər bir araya gətirilir. Dizayn prosesində müasir texnologiyalar, kompüter proqramları və qrafik dizayn alətləri istifadə olunur.
Maketin hazırlanması: Hazırlanmış dizayn poliqrafiya üçün uyğun formatda maketə çevrilir. Maket elektron və ya fiziki ola bilər. Bu mərhələ çərçivəsində çap üçün ölçülər, rəng seçimi və formatlandırma müəyyənləşdirilir.
Çap texnologiyaları: Çap prosesində istifadə olunan əsas texnologiyalar bunlardır:
Ofset çapı: Bu ən geniş yayılmış çap texnologiyasıdır. Ofset çapı mürəkkəbin metal plitə vasitəsilə kağıza köçürülməsi ilə həyata keçirilir.
Rəqəmsal çap: Müasir rəqəmsal texnologiyalara əsaslanır və kiçik tirajlı çap üçün ideal hesab olunur. Ənənəvi çap üsulları ilə müqayisədə daha sürətli və iqtisadi ola bilər.
Flexo çapı: Əsasən plastik, kağız və ya digər elastik materiallara çap üçün istifadə olunur.
İpək çapı (Seriqrafiya): Rənglərin birbaşa materialın səthinə keçirilməsi üsuludur. Bu texnika çox vaxt tekstil məmulatlarında və ya digər materiallarda tətbiq olunur.
Bitirmə və bəzəmə prosesləri: Çap məhsulu bitirildikdən sonra ona əlavə effektlər verilə bilər. Bu mərhələdə örtük, laminasiya, ştamplama (isti ştamplama), laklama və ya qabartma kimi texnikalar istifadə edilə bilər.
Çap sonrası emal: Buraya kəsilmə, bükmə, yapışdırma və ya tikmə kimi proseslər daxildir. Kitablar və jurnallar üçün bəzən xüsusi bağlama və ya yapışdırma texnologiyaları tətbiq olunur.
Poliqrafiya sənayesi kommersiya məqsədləri üçün (reklam materialları, kataloqlar) çox əhəmiyyətlidir. Texnologiyanın inkişafı ilə bu sahədə rəqəmsal texnologiyalar və avtomatlaşdırma daha da ön plana çıxır, bu da istehsalatın sürətini və keyfiyyətini artırmağa imkan verir.
